22 Nisan 2013 Pazartesi

Türkiye’de Mesleki Görünüm


Hakan Ercan, Ortadoğu Teknik Üniversitesi
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) - 2011


GİRİŞ: Bu rapor, 2020’ye uzanan donemde nufus, işgucu ve istihdamla ilgili orta vadeli temel yansıtımları sunmaktadır.(2) Orta donemli cerceve, halen mevcut sınai yapının bugunku buyume eğilimleriyle süreceğini varsaymaktadır.

Lacey ile Wright’ın bir calışmasından (ABD İşgucu İstatistikleri Burosu icin mesleklerle ilgili olarak hazırlanan calışma, 2009, s. 82) alınan değerlendirme, bu rapor icin de iyi bir cerceve sunmaktadır: “Profesyonel ve hizmetle ilgili alanların, 2008’den 2010’a uzanan donemde diğer tum mesleklere gore daha fazla iş yaratması beklenmektedir. Ayrıca, ortaoğretim uzeri eğitimin en fazla onem taşıdığı mesleklerde buyume daha hızlı olacak ve tum meslekler soz konusu olduğunda yenileme ihtiyacı iş artışına gore cok daha fazla yeni iş yaratacaktır.” Benzer bicimde, Kanada İnsan Kaynakları ve Beceri Gelişimi de (2008, s. iv) sonraki on yıl icindeki tum yeni işlerin ucte ikisinin, ortaoğretim sonrası eğitim(universite, yuksek okul veya cıraklık eğitimi) gerektiren mesleklerle yoneticilik mesleğinde (ki bu da genellikle ortaoğretim sonrası eğitim gerektirmektedir) ortaya cıkmasını beklemektedir. HRSD Kanada’ya gore (2008) yeni iş yaratımının en goruleceği meslekler ise lise diploması veya yalnızca iş uzerinde eğitim gerektiren meslekler olacaktır.

Yukarıdaki gondermeler Kuzey Amerika işgucu piyasasıyla ilgili olmakla birlikte, gelecekte işlerin hizmet sanayilerinde ortaya cıkacağı, daha hızlı buyuyen mesleklerin ortaoğretim sonrası eğitim gerektiren meslekler olacağı ve duşuk eğitimli mesleklerde buyumenin en zayıf kalacağı, Turkiye’deki işgucu piyasası icin de kolaylıkla genelleştirilebilecek eğilimlerdir. Bu beklentilerin, Turkiye’de ozellikle kadın ve genc işsizliği soz konusu olduğunda, etkili eğitim ve oğretim politikaları geliştirilmesi acısından buyuk onemi vardır. Bugunku3 istatistikler daha şimdiden bu beklentilerin nuvelerini barındırmaktadır. Gencler (15-29 yaş grubu) icin iş bulma kolaylığı, en kolaydan en zora doğru, yüksek okul mezunları, meslek okulu mezunları, ilkokul mezunları ve lise mezunları şeklinde gitmektedir. Bugun Turkiye’de ilkokul mezunlarının lise mezunlarına gore daha kolay iş bulabilmelerinin nedeni, daha duşuk ucretlerle calışmaya hazır olmaları ve enformel (arzu edilmeyen) ve belirsiz iş sözleşmelerini kabule yatkınlıklarıdır. Turkiye’nin bu tur duşuk vasıfl ara talebin sureceği bir ulke olarakkalması pek muhtemel değildir.

Turkiye’deki işgucu piyasasının birbiriyle bağlantılı uc belirgin ozelliğine dikkat edilmesi gerekmektedir. Kırdan kente goc sureci henuz tamamlanmamıştır. Ortalama eğitim duzeyi duşuktur. İşgucu katılım oranları ise OECD ulkeleri arasında en duşuk duzeydedir. Turkiye’de kadınlarda İKO halen % 28 olup, bu duzey Dunya Bankası’nın Dunya Kalkınma Gostergeleri cevrimici veritabanı gostergelerine gore ust-orta gelir grubunda yer alan ulkeler icin bir aykırılık oluşturmaktadır. Turkiye, tarım sektorunu subvanse ederek nufusunu kırsal alanda tutabilmiştir (%50 kentleşme oranına ancak 1980’lerin ortasında ulaşılabilmiştir). IMF onculuğundeki istikrar politikalarıyla hukumetler bu subvansiyonları son on yıl icinde tedricen kaldırmıştır. Bu sıralarda tarımsal istihdam da yavaşça gerilemekteydi. Tarım kesiminde erkekler icin en iyi eğitim duzeyi beş yıllık ilkoğretim, kadınlar icinse bundan da gerideydi (zorunlu eğitimin 8 yıla cıkartılması ancak 1997-98 yılında gercekleşmiştir). Aradan gecen 12 yıl icinde nufusun ortalama eğitim duzeyi beş yıldan altı yıla cıkmıştır. Daha onceleri tarımda ucretsiz calışanlar (vasıfsız kadınlar) kentlerdeki işgucu piyasasına katılmamaktadır ve bu durumda kadınların, dolayısıyla tum nufusun katılım oranları duşme eğilimindedir. Bunlar, kriz oncesi donemin (2000-2007) temel eğilimleridir.


Raporun tamamı için tıklayınız (pdf, 61 sayfa).

Hiç yorum yok:

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

The Reflection Cafe

Site İstatistikleri

Locations of visitors to this page

 

Toplam Sayfa Görüntüleme Sayısı