Kemal AYDIN, Kocaeli Üniversitesi
Çalışma ve Toplum, 2012
Özet: Bu makalede Türkiye’de kişisel gelir dağılımına etki eden sosyoekonomik ve demografik faktörlerin nispi etkileri incelenmiştir. Alt gelir diliminde yer alan işgücünün büyük çoğunluğunu temel eğitim düzeyinde ve vasıfsız mesleklerde çalışan fertler oluşturmaktadır. Gelir dağılımı analiz sonuçlarına göre Türkiye genelinde aktif işgücünün %45.7’si alt gelir diliminde, %39.1’i orta ve %15.3’ü de üst gelir diliminde yer almaktadır. 2003 ile 2006 yılları arasında alt gelir diliminden üst gelir dilimlerine doğru %3 ile %4’lük bir yukarı doğru hareketlenme gerçekleşmiştir. Ancak sonuçlar Türkiye’nin orta sınıflaşma sürecinde henüz arzu edilen bir seviyeye ulaşamadığına işaret etmektedir. Türkiye genelinde %39’larda olan orta sınıf oranının %55-60’lara yükseltilirken alt gelir diliminde yer alan %45’lik kesimin de %25-30’lara çekilmesi gerekmektedir.
Giriş
Gelir dağılımı iktisat ve sosyolojinin çalışma konuları arasında önemli bir yer tutan ve günümüzde her kesimin ilgi duyduğu kritik önemde bir konudur. Zira sosyal barışın ve istikrarın sürdürülebilmesi için gelir dağılımının makul düzeylerde olması bir zorunluluktur. Gelirin dağılımı sadece gelir dağılımının bozuk oldugu ülkelerde değil cok daha kalkınmış toplumlarda da bir sorundur ve tam olarak olçülmesi de bir o kadar zor bir çalışma alanıdır.
Türkiye`de gelir dağılımı ölçümlerinde sıkça kullanılan başlıca metotlar %20`lik dilimlere göre Gini Katsayısı, Lorenz Eğrisi ve kişi başına düşen milli gelir hesaplamalarıdır. Bu çalışma ise konuya daha farklı bir açıdan yaklaşarak Türkiye`de gelir dağılımının sosyo-ekonomik ve demografik belirleyicilerine açıklık getirmeyi hedeflemektedir. Türkiye`de daha önce yapılan gelir dağılımı hesaplamalarında konunun bu yönüne ışık tutacak araştırmalar yapılmamıştır ve dolayisi ile bu makale Türkiye`de işgücünün sosyo ekonomik ve demografik kriterlere göre gelir açısından nasıl bir toplumsal tabakalaşma eğilimi gösterdiğini ele alan bir ilk çalışma niteliği taşımaktadır.
Bu araştırmada Türkiye İstatistik Kurumu`nun her yıl uyguladığı Hanehalkı Bütçe ve Tüketim Harcamaları anketlerinin mikro verileri kullanılmıştır. Analizlerde gelirler beş eşit %20’lik dilimlere bölünerek alt, alt-orta, orta-orta, üst-orta ve üst gelir şeklinde sınıflandırılmıştır. Türkiye genelinde gelir getiren hanehalkı reislerinin ortalama aylık nakdi ve ayni gelirleri bağımlı değişkenleri, kır-kent, cinsiyet, yaş durumu, eğitim düzeyi ve mesleki kategoriler ise bağımsız değişkenleri oluşturmaktadır.
…
Makalenin tamamı için tıklayınız.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder